Triglyceride là gì? Trong cơ thể chúng ta, bên cạnh cholesterol, triglyceride là một loại chất béo khác đóng vai trò quan trọng trong việc dự trữ và cung cấp năng lượng. Tuy nhiên, nồng độ triglyceride cao trong máu có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe, đặc biệt là hệ tim mạch. Vậy triglyceride là gì? Cách nhận biết và kiểm soát triglyceride như thế nào? Hãy cùng ceds.edu.vn tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Triglyceride là gì?
Triglyceride là một dạng chất béo trung tính (lipid) phổ biến nhất trong cơ thể. Chúng được hình thành từ sự kết hợp của ba axit béo và một phân tử glycerol.
Triglyceride có hai nguồn gốc chính:
- Ngoại sinh: Từ thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu chất béo.
- Nội sinh: Được gan sản xuất và dự trữ để cung cấp năng lượng cho cơ thể khi cần thiết.
Vai trò của Triglyceride trong cơ thể
Triglyceride đóng vai trò quan trọng trong việc:
- Dự trữ năng lượng: Khi bạn tiêu thụ calo nhiều hơn nhu cầu của cơ thể, lượng calo dư thừa sẽ được chuyển hóa thành triglyceride và dự trữ trong các tế bào mỡ.
- Cung cấp năng lượng: Khi cơ thể cần năng lượng, triglyceride sẽ được phân giải để giải phóng năng lượng cho các hoạt động sống.
- Bảo vệ cơ thể: Triglyceride còn tham gia vào cấu tạo màng tế bào, bảo vệ các cơ quan nội tạng khỏi những tác động từ bên ngoài.
Triglyceride và Cholesterol: Sự khác biệt
Mặc dù đều là chất béo có trong máu, nhưng triglyceride và cholesterol có chức năng và tác động đến sức khỏe khác nhau.
- Triglyceride: Chủ yếu dự trữ năng lượng và cung cấp năng lượng cho cơ thể.
- Cholesterol: Tham gia cấu tạo màng tế bào, sản xuất hormone và hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh.
Mức Triglyceride bao nhiêu là tốt?
Để đánh giá nồng độ triglyceride trong máu, bạn có thể thực hiện xét nghiệm máu. Kết quả xét nghiệm sẽ cho biết bạn đang có mức triglyceride bình thường, cao hay rất cao.
| Chỉ số Triglyceride (mg/dL) | Tình trạng sức khỏe |
|---|---|
| Dưới 150 | Bình thường |
| 150 – 199 | Vượt ngưỡng bình thường |
| 200 – 499 | Cao |
| 500 trở lên | Rất cao |
Lưu ý: Trước khi thực hiện xét nghiệm triglyceride, bạn cần nhịn ăn từ 8-10 tiếng để đảm bảo kết quả chính xác.
Triglyceride cao: Mối nguy hiểm tiềm ẩn
Triglyceride cao trong máu là một yếu tố nguy cơ độc lập đối với bệnh tim mạch. Khi triglyceride tích tụ quá nhiều trong máu, chúng có thể gây ra:
- Xơ vữa động mạch: Triglyceride cao góp phần làm dày và cứng thành động mạch, cản trở dòng máu lưu thông.
- Tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ: Khi động mạch bị hẹp hoặc tắc nghẽn do xơ vữa, nguy cơ đau tim và đột quỵ sẽ tăng lên đáng kể.
- Viêm tụy cấp: Nồng độ triglyceride rất cao (trên 1000 mg/dL) có thể gây viêm tụy cấp, một tình trạng nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng.
triglyceride có hại như thế nào
Nguyên nhân gây tăng Triglyceride
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng triglyceride cao trong máu, bao gồm:
- Yếu tố di truyền: Một số rối loạn di truyền ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo, khiến triglyceride tăng cao.
- Lối sống không lành mạnh: Chế độ ăn nhiều đường, chất béo xấu, ít vận động, uống nhiều rượu bia là những yếu tố làm tăng triglyceride.
- Bệnh lý nền: Béo phì, tiểu đường, bệnh thận, gan nhiễm mỡ, suy giáp… cũng có thể khiến triglyceride tăng cao.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc lợi tiểu, corticosteroid… có thể gây tác dụng phụ làm tăng triglyceride.
Kiểm soát Triglyceride: Bảo vệ sức khỏe tim mạch
Để kiểm soát triglyceride và bảo vệ sức khỏe tim mạch, bạn nên:
1. Thay đổi lối sống
- Tập thể dục thường xuyên: Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tập thể dục với cường độ vừa phải như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội…
- Giảm cân: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, hãy giảm cân từ 5-10% trọng lượng cơ thể để cải thiện nồng độ triglyceride.
- Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá làm giảm cholesterol tốt (HDL) và làm tăng triglyceride.
2. Điều chỉnh chế độ ăn uống
- Hạn chế chất béo xấu: Hạn chế tiêu thụ chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, có nhiều trong mỡ động vật, thực phẩm chiên xào, đồ ăn nhanh…
- Tăng cường chất béo tốt: Bổ sung chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa, có nhiều trong dầu oliu, dầu cá, các loại hạt…
- Hạn chế đường và tinh bột: Hạn chế tiêu thụ đường, nước ngọt, bánh kẹo, thực phẩm chế biến sẵn…
- Ăn nhiều rau xanh và trái cây: Rau xanh và trái cây giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp kiểm soát triglyceride và cholesterol.
3. Sử dụng thuốc (nếu cần thiết)
Trong trường hợp thay đổi lối sống và chế độ ăn uống không hiệu quả, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giảm triglyceride, chẳng hạn như:
- Statin: Giúp giảm cholesterol và triglyceride.
- Fibrate: Giúp giảm triglyceride và tăng cholesterol tốt (HDL).
- Axit béo omega-3: Giúp giảm triglyceride và cải thiện sức khỏe tim mạch.
Kết luận
Kiểm soát triglyceride là một phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch. Bằng cách thay đổi lối sống, điều chỉnh chế độ ăn uống và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, bạn có thể kiểm soát hiệu quả triglyceride và giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm.
Để được tư vấn chi tiết hơn về xét nghiệm và tầm soát mỡ máu, vui lòng liên hệ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh:
- Hà Nội: 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội. Hotline: 024 3872 3872 – 024 7106 6858
- TP.HCM: 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh. Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
- Website: https://tamanhhospital.vn
- Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh