Trong thời đại kinh tế số, kinh doanh đa cấp nổi lên như một mô hình kinh doanh đầy tiềm năng, thu hút sự quan tâm của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm về tiềm năng thu nhập và cơ hội phát triển bản thân, kinh doanh đa cấp cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là vấn nạn đa cấp bất chính. Vậy chính xác đa cấp là gì? Làm thế nào để phân biệt kinh doanh đa cấp chân chính và đa cấp bất chính? Bài viết dưới đây của ceds.edu.vn sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc này.
Kinh doanh đa cấp là gì?
Đa cấp là gì?
Kinh doanh đa cấp, theo Nghị định 40/2018/NĐ-CP, là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh. Trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới.
Nói cách khác, đa cấp là một mô hình kinh doanh mà ở đó, nhà phân phối không chỉ bán sản phẩm/dịch vụ mà còn tuyển dụng và đào tạo thêm nhiều nhà phân phối cấp dưới. Thu nhập của họ đến từ cả hoạt động bán hàng của bản thân và hoa hồng từ doanh số của hệ thống nhà phân phối do mình xây dựng.
Hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp
Khi nào được xem là kinh doanh đa cấp bất chính?
Kinh doanh đa cấp bất chính là hoạt động kinh doanh đa cấp có dấu hiệu vi phạm các quy định của pháp luật về kinh doanh theo phương thức đa cấp. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết đa cấp bất chính:
Đối với doanh nghiệp bán hàng đa cấp:
- Yêu cầu đặt cọc hoặc mua hàng với số lượng lớn để được tham gia: Đây là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp tập trung vào việc thu tiền từ người tham gia hơn là bán sản phẩm/dịch vụ.
- Trả thưởng dựa vào việc tuyển dụng thay vì bán hàng: Hoa hồng, lợi nhuận chủ yếu đến từ việc tuyển dụng người mới, không phải từ việc bán sản phẩm/dịch vụ cho người tiêu dùng.
- Cung cấp thông tin sai lệch: Thông tin về sản phẩm/dịch vụ, kế hoạch trả thưởng, lợi ích khi tham gia bị thổi phồng, không đúng sự thật.
- Không sử dụng hệ thống quản lý người tham gia đã đăng ký: Doanh nghiệp hoạt động thiếu minh bạch, không tuân thủ quy định của pháp luật.
Đối với người tham gia bán hàng đa cấp:
- Yêu cầu người khác đặt cọc hoặc mua hàng với số lượng lớn: Lợi dụng sự cả tin của người khác để thu lợi bất chính.
- Cung cấp thông tin sai lệch: Thổi phồng về lợi nhuận, cơ hội thành công khi tham gia để lôi kéo người khác.
- Tổ chức hội thảo, đào tạo khi chưa được ủy quyền: Hoạt động chui, không có sự cho phép của doanh nghiệp, tiềm ẩn nhiều rủi ro.
- Lôi kéo, dụ dỗ người tham gia của doanh nghiệp khác: Gây mất đoàn kết, cạnh tranh không lành mạnh trong kinh doanh.
Kết luận
Kinh doanh đa cấp là một mô hình kinh doanh hợp pháp, có tiềm năng mang lại thu nhập và cơ hội phát triển cho người tham gia. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, đa cấp cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là vấn nạn đa cấp bất chính.
Để tránh trở thành nạn nhân của đa cấp bất chính, người tham gia cần tìm hiểu kỹ thông tin về doanh nghiệp, sản phẩm/dịch vụ, kế hoạch trả thưởng trước khi quyết định tham gia. Đồng thời, người tham gia cần tỉnh táo, không nên tin vào những lời hứa hẹn “kiếm tiền nhanh”, “làm giàu không khó” mà các đối tượng đa cấp bất chính thường sử dụng để dụ dỗ, lôi kéo người khác.
Hãy là người tiêu dùng thông minh, lựa chọn những mô hình kinh doanh chân chính và bền vững.